Wijsheden van Rabbi Nachman
De wortel van de zielen: kies een mitswe om deze strikter na het leven dan de rest
In de late 18e eeuw toen Rebbe Nachman van Breslov in de Oekraïne les gaf, was het bij bepaalde groepen van Joden de gewoonte om alle mitswes met gelijke toewijding en striktheid te doen. Rebbe Nachman was hier erg op tegen en herhaalde dikwijls dat zelfs de Grote Geleerden uit de Talmoedische tijd allen extra strikt waren op één van de 613 mitswes naar keuze en de rest dien je met de normale toewijding invulling te geven.
“Extremisme in wat voor vorm is onnodig,” legde Rebbe Nachman uit. Ook legde hij uit dat een ieder die overdreven strikt is, daarover de Tora het volgende zegt: “Je zult door hen (de mitswes) leven en niet door hen sterven”. Bij deze overdreven vorm van striktheid zijn mensen constant depressief en hebben het gevoel dat zij hun plichten niet op de goede manier invulling geven. Hún invulling van mitswes kennen door deze vorm van striktheid geen vitaliteit – enig leven – die wel van hun daden verwacht wordt.
“Maar wat met betrekking tot de toewijding naar G’d?” vroeg een van zijn leerlingen.
“Er staat geschreven,” antwoordde de Rebbe, “dat iedereen een mitswe moet kiezen om deze zeer strikt tot in haar finesse in te vullen. Het is voldoende wanneer wij de mitswes volgens de Halacha invullen, zonder voorbij de essentie te gaan. Dawnen (bidt), lern, doe veel mitswes, maar ga geen nieuwe moeilijkheden uitvinden. De Tora is aan de mensen gegeven en niet aan dienende engelen”.
Rabbi Nachman baseerde zijn leerstelling op het volgende verhaal:
Tijdens de Talmoedische periode, de Geleerden van Jeroesjalajiem zaten in de Grote Jesjive te discussiëren over hun individuele toewijding. Een ieder beschreef zijn bijzondere mitswe waar hij met extra toewijding invulling gaf. Hiermee hoopte hij dat zijn beloning in de Hemel tussen de anderen van dezelfde wortel van zielen zou zijn.
Rabbi Nahman zei: “Ik hoop dat mijn Hemelse beloning de mensen zullen zijn die zich aan de drie maaltijden van Sjabbes houden: vrijdagavond, zaterdagmiddag en de Derde maaltijd net voor zonsondergang“.
Rabbi Jehoedah zei: “Moge mijn deel met degene zijn die met oprechte toewijding dawnen en nooit iets automatisch opdreunen”.
Rabbi Yossi zei: “Moge mijn deel met degene zijn die altijd tijdens de rode gloed van de zon, dus tijdens morgenstond, dawenen”.
Rabbi Hoena ben Josjoe’a zei: “Moge ik beloond worden het feit dat ik nooit meer dan vier ellebooglengte zonder hoofdbedekking loop”.
Rabbi Sheshet zei: “Moge ik beloond worden voor het altijd op de meest accurate manier van het vervullen van de mitswe van de teffilien”.
Rabbi Nahman voegt hier aan toe: “Moge ik beloond worden voor het invullen van de mitswe van de tsitsiet”.
Rabbi Yosef vroeg toen aan Rabbi Joseef ben Rabbah: “en welke mitswe, vader Rabbah, is voor jou de meest opmerkzame mitswe?”
“Ook de mitswe van de tsitsiet,” antwoordde hij. “Eens scheurde mijn vader, toen hij een ladder beklom, een van zijn draden van zijn tsitsiet. Dus waren zijn tsitsiet niet meer kosjer. Omdat het verboden is om vier passen zonder kosjer tsitsiet te lopen, weigerde hij van de ladder af te komen totdat een andere draad werd gebracht zodat zijn tsitsiet gerepareerd zou zijn”.
Ondanks het lijkt het als of dit een overdreven fanatieke strikte vorm van het uitvoeren van de mitswe is, Rabbah begreep het spirituele principe achter de praktijk. Geen tijfel over mogelijk dat zijn ziel gebonden zou worden aan de mitswe van het dragen van de tsitsiet. Door deze mitswe heel strikt op te volgen, hielp hij daarbij niet alleen het genezen van zijn eigen ziel, maar ook iedere ziel dat aan dezelfde wortel gebonden was. Op die manier was ‘zijn deel’ tussen degene zijn die de mitswe van de tsitsiet vervullen.
(Gebaseerd op de Talmoed, Midrasj en Breslov Teachings. Bron: Jewish Tales of Reïncarnation van Rabbi Yonassan Gershom)