Oplossing voor sexuele overtredingen en lasjon hara’: Tikkoen Sjovaviem

Geschreven door de redactie

Lees ook:
Einde van de Kabbalistische sjovaviem-periode: waarschuwing voor het grootste gevaar!
(met meer toelichting op dit onderwerp!)
en Haga’on Rabbi Twerski sjlita [directe afstammeling van de Baal Sjem Tov en de Alter Rebbe] over de 12-stappen methode

“Sjoevoe baniem sjovaviem…
Keer terug, afgekeerde kinderen…”
Jermijahoe/Jer. 3:14

De Kabbalistische periode ‘Sjovaviem’ is een periode waarin extra wordt gedawnend en gevast. De periode van sjovaviem is niet beperkt tot enkel Kabbalisten en de Chassidische gemeenschap. Het is een belangrijk en waardevolle praktijk alle Joden. Niet-Joden kunnen hierdoor ook geïnspireerd worden om het goede pad te gaan volgen van een leven zonder sexuele overtredingen en lasjon hara’ [kwaadsprekerij of deze nu op waarheid is gebaseerd of niet].

Heel belangrijk is om te vermelden dat de tikkoen van sjovaviem met betrekking tot sexualiteit over het algemeen betrekking heeft op mannen! De enige rol die de vrouw hierin zou kunnen betekenen is de man hierover te informeren en zo nodig onderwijs over dit onderwerp te geven aan haar naaste mannelijke familie- en gezinsleden. Verder kan de vrouw de man inspireren door zelf een tsnioet (persoonlijke bescheidenheid dat zich mede uit in de manier hoe de vrouw zich kleedt) persoonlijkheid aan te meten. De vrouwen die ook sexuele overtredingen hebben begaan of de neiging daarin toe hebben, worden wel naar de periode van sjovaviem verwezen.

Echter, naar ons idee is sjovaviem-periode voor lasjon hara’ een must voor iedereen.

De periode van sjovaviem duurt – afhankelijk of het een schrikkeljaar is of niet – zes of acht weken. De periode begint bij de eerste Parasja van Sjmot/Ex. en duurt tot Parasja Misjpatiem. Tijdens een schrikkeljaar is de periode van Parasjot Sjmot tot en met de parasjot Teroema en Tetzaveh. Dan heet de periode niet Sjovaviem, maar de periode Sjovaviem-TaT.

Het woordje sjovaviem, dat in Jermijahoe 3:14 wordt genoemd, vormt een acroniem van de bovenstaand genoemde parasjot:

Sjin – Sjmot

Vav – Va’eira

Bet – Bo

Bet – Besjalach

Joed – Jitro

Mem – Misjpatiem

Periode van sjovaviem 2011 werd dit jaar afgelopen Sjabbes 12 februari afgerond. Lees hierover het nieuwsbericht over sjovaviem. In 2012 en 2013 kun je ze verwachten op 14 januari 2012 en 05 januari 2013. Zet ze in je agenda!

De Kabbalisten leren dat de sjovaviem-periode buitengewoon goed moment is om voor met name sexsuele overtredingen zoals overspel, pornografieverslaving, enz. tesjoeve te doen. Tesjoeve betekent je afkeren van jouw slechte baldadige gedrag door te kiezen wat goed is. Tikkoen is dan de volgende stap: dat is het repareren van de schade die je ziel door zonde is opgelopen. Dit betekent concreet dat je verantwoordelijkheid moet nemen voor je daden. Sommige vasten in die gehele periode iedere maandag en donderdag. Ook wordt er extra tsedoke gegeven, worden de selichot en andere kabbalistische gebeden en tikkoeniem gereciteerd. Kabbalisten leggen uit dat de tekst in de afsluitende Ne’ilah dienst van Jom Kippoer “Op het moment van het sluiten van de poorten, een poort voor ons open” een verwijzing naar de sjovaviem-periode is, dat als een tweede poort open gaat voor vergeving.

De bron van sexuele immoraliteit

De parasjot die de periode van de sjovaviem beslaat, heeft te maken hebben met de slavernij in Mitsrajiem en de opvolgende Exodus. Volgens de Ari Z”L ligt hierin een diep verband bestaat tussen de slavernij in Mitsrajiem en de opvolgende Exodus en de periode van sjovaviem. Mitsrajiem stond bekent als – met name – een sexueel immoreel land, waardoor Bnej Jisrael – die dat cultuur in het Joodse bestaan hadden geïmplementeerd – niet ongeacht naar het Heilige Land konden reizen. Zij riepen in de deuropeningen van hun tenten dat de Tora sexueel gedrag enkel beperkt had tot gehuwde paren. Ze wilden de immorele praktijken van perverse cultuur van Mitsrajiem eenvoudigweg niet opgeven.

Sexuele immoraliteit was dus het steunpilaar van het Egyptische cultuur. Mannen trouwden met mannen en vrouwen trouwden met vrouwen. Er waren zelfs vrouwen die twee mannen op na hielden. Dit kan verklaren waarom Zoeleika, de vrouw van Potifar, Joseef wilde verleiden (RaMBaM, Wetten van illegale seksuele relaties, 21:8). Dit losbandig gedrag is waar de Tora voor waarschuwt: “Zoals ze doen in het land van Egypte, waar jij gewoond hebt, zul jij niet doen” (Wajjiqra/Lev. 18:3). De Tora doet een verwijzing naar de morele, lichamelijke en geestelijke vervuiling die we door alle tijden heen (kunnen) oplopen. De periode van sjovaviem is de periode dat de bevrijding van het Joodse volk uit Mitsrajiem en de 49e niveau van onreinheid waarin ze gezonken waren. De bevrijding bereikte bij Matan Tora het 50e niveau van reinheid. De ontberingen die het volk ondergaan hebben in Mitsrajiem had in de oven van de ballingschap een zuiverende werking. Daarom zeggen wij iedere dag de Sjema op waarin wij gewaarschuwd worden dat wij niet onze hart en ogen moeten volgen en dat de tsitsiet ons hierin helpt (Bamidbar/Num. 15:37 ev.). Achter je hart aangaan verwijst naar de gedachten over sexuele losbandigheid. Naar je ogen verwijst naar verboden afbeeldingen. Deze dingen tasten de heiligheid van ieder persoon aan en druisen tegen het doel van het vertrek uit Mitsrajiem in. Bnej Jisrael dient namelijk gewijd [geheiligd] te zijn om Hasjem te kunnen dienen.

Zo is dit ook in onze tijd. Dezelfde immorele cultuur spreidde zich vanuit Mitsrajiem uit over de hele wereld en het beïnvloedt tot op de dag van vandaag alles en iedereen. De heerschappij van de naties van de wereld over Israël komt voort uit deze smerige bron. Enkel door deze vervuilde cultuur uit ons midden te verdrijven, zal Israël de naties overwinnen.
In de sjovaviem-periode streven wij naar een nog grotere zuiverheid die door overtredingen onze zielen hebben aangetast.

Een van de grootste gevaren van vandaag is het Internet. Bindt geen katten op het spek. Wanneer je – wanneer sexuele immoraliteit jouw achillespees is – thuis internet hebt en niet over een filter beschikt waardoor je niet op verboden sites kan komen waar erotische afbeeldingen of nog erger geëxploiteerd worden, moet je direct voor zorgen dat je wel over de filter gaat beschikken. Dit betekent ook voor Internet op de gsm’s.

Door sexuele overtredingen wordt de brit [besnijdenis] van de man aangetast. Onze Geleerden leggen uit dat de slavernij in Mitsrajiem begon toen de Joden stopten met het uitvoeren van de Brit Milah, het verbond van de besnijdenis. Alleen de stam Levi, die dit gebod wel altijd hebben nageleefd, waren niet onderhevig aan de slavernij (RaMBaN Jevamot 46)! De Joden werden pas verlost nadat zij op de vooravond van de uittocht lieten besnijden (Sjmot Rabbah 19). Dit geeft aan dat de Brit de sleutel is voor een persoonlijke en nationale verlossing.

Door tikkoen habrit – dus rectificaties op sexueel gebied – reinigt de man zich de diepe, schadelijke en blijvende vlekken van sexuele overtredingen. Niet alleen de brit van de man wordt door sexuele wandaden aangetast. Juist op spiritueel niveau is door deze wandaden een en ander aan de hand. Tikkoen hajesod betekent het herstellen van de geestelijke kanaal van de Sfirah Jesod (letterlijk ‘fundament’ waarop alles gebaseerd is; zie afbeelding), zodat de broches van Hasjem het individu, maar ook het Joodse volk als eenheid, kan bereiken. De Zohar en de gehele Kabbalistische traditie, benadrukt dat het kanaal van Jesod het ernstigst beschadigd is door sexuele overtredingen (Sha’ar hajichoediem 4:3).

Tikkoen op sexueel gebied

Zoeleika, Potifar’s vrouw en Joseef

Rectificaties op sexueel gebied kan op twee manieren verwezenlijkt worden. In de eerste plaats moet men de geestelijke schade die door sexuele wandaden is veroorzaakt herstellen. Dit gaat door reciteren van bepaalde gebeden, meditaties en door het vasten. Ten tweede moet men alles vermijden dat persoonlijke zwakheden en karakterfouten activeert. Dus het voorkomen van de welbekende struikelblokken. Richt je ook op de kern van het probleem in jezelf.

Omdat het vasten de verlaging van de aanmaak van bloedcellen veroorzaakt, wordt het vasten gelijk gezien als een verzoeningsoffer. De voormalige Sefardische Opperrabbijn van Israël Rabbi Mordechai Eliyahu Z”L zei dat de belangrijkste remedie de tikkoen van sjovaviem is. Deze wordt in verschillende manieren uitgevoerd: het lernen van ’tikkoen habrit’ [rectificatie voor de sexuele overtredingen], het opzeggen van speciale gebeden over tikkoen habrit, vasten van eten en vasten van spreken, taaniet debor.

De Rabbi leerde dat de literatuur van de Kabbalah stelt dat de tikkoeniem [dus de rectificaties] geschieden door vele manieren van vasten. Zo zijn er mensen die vasten door middel van minder eten dan normaal en weer anderen onthouden zich volledig van voedsel. Rabbi Ja’aqov Emden heeft de regels voor het vasten tijden de sjovaviem vastgelegd in zijn siddoer ‘Bejt Ja’aqov’.

Er bestaan vastendagen die een hele dag duren, een halve dag, een vastenweek dat van de ene Sjabbat tot de andere duurt en een veertigdagentijd [met uitzondering van de Sjabbatot] van vasten voor degene die robuuster van aard zijn. Geleerden zeggen dat Peh Dalet Tanasiem (84 keer vasten) op niet-opeenvolgende dagen al effectief is. Door drie dagen dag en nacht te vasten is het als of je 40 dagen gevast hebt.

Er is een minhag om tijdens de periode van sjovaviem op maandag en donderdag te vasten. Deze dateert van duizenden jaren. Verschillende gemeenschappen in Israël en in de diaspora houden op die vastendagen speciale ’tikkoen hajesod’ ceremoniën die bekent staan als de ‘Behab’. Er wordt gezegd dat er dan een algemene verlossing plaats vindt en de plek van het vasten van de plaats neemt. De Ari Z”L zegt dat dit nodig is om voor iedere sexuele overtreding tesjoeve te kunnen doen (Tanya, Igeret HaT’shuva, hfst. 3; and Mishnat Chassidim, Tractate T’shuva).

Wanneer je begint te vasten, zo leerde Rabbi Eliyahu, zeg dan altijd ‘bli neder’ [‘ik neem mijn belofte zéér serieus, maar het is een belofte zonder formele verplichting’]. Anders leidt dit tot een permanente belofte over de hele periode van sjovaviem, wat bij het verbreken een Hemelse straf kan betekenen. Omdat de generatie van tegenwoordig de mensen vaak niet sterk genoeg zijn om de hele sjovaviem-periode te vasten en te dawnen, zij door mentale of geestelijke zwakte, stelde zowel Rabbi Eliyahu als Bejt Ja’aqov dat tsedoke (liefdadigheid) en tesjoeve (oprechte berouw) de plaats van het vasten mag innemen. Het opzeggen van de Tikkoen Haklali (de door Rebbe Nachman samengestelde tien hoofdstukken van Tehilliem/Ps.) wordt ook geadviseerd. De Tehilliem van de Tikkoen Haklali corresponderen de tien soorten van de liederen van Tehilliem: bracha, asjrej, maskil, sjir, nitsoeach, nigoen, tefillah, hodoe, mizmor en halleloejah.

Ook leerde hij dat iemand die deze tikkoeniem gedaan heeft, dit ieder jaar tijdens periode van de sjevoviem moet herhalen, omdat er staat geschreven: “mijn zonden liggen altijd voor mij.” Uiteindelijk is het Hasjem die je assisteert in je tikkoen en Wie onze harten en die van onze kinderen besnijdt. Zie verder hierover in het Engelstalige artikel “Who is affraid for the Big Bad Wolf?” Ook raadde de Rabbi aan in de nachten tussen de vastendagen niet te veel te eten, noch te eten uit plezier of als je geen honger hebt.

Tikkoen voor lasjon hara’

Stop! Verboden te roddelen!

Voor een deel van de onreinheid van Mitsrajiem lag in de immorele spraak. Het is daarom ook geen toeval dat de naam van para’o in het Hebreeuws pe’rah luidde, wat ‘slechte mond’ betekent. Dat immorele spraak lag hem in het ketters praten zoals het ontkennen van Hasjems macht en koningschap, spreken van leugens en arrogantie.

Voor een lange tijd hebben de Joden in Mitsrajiem niet gedwend (bidden). Mosje zelf was slecht in spraak, wat de ballingschap symboliseerde. Tijdens de verlossing uit Mitsrajiem werd Bnej Jisrael op gebied van spraak verlost. Naast dat Pesach met ‘overslaan’ [Hasjem sloeg de deuren waarop het bloed van het lam aangesmeed waren over bij het doden van de eerstgeborenen] en ‘uittocht’ vertaald mag worden, zegt de Ari Z”L dat Pesach ook ‘pe sach’ betekent: de mond dat spreekt. In Mitsrajiem was het voor Bnej Jisrael erg moeilijk om te dawnen, maar toen zij het land hadden verlaten, waren zij zelfs in staat te zingen.

De periode van sjovaviem is een perfecte gelegenheid om tikkoen te doen voor lasjon hara’! En wie maakt zich hier nu niet schuldig aan?

De Ari Z”L wijst op de broche van Sjmone Esre “Tika besjofar gadol… blaas op de grote sjofar” met extra aandacht opgezegd dient te worden, omdat het om het verzamelen van de ballingen, de verstrooide heilige zielen, gaat die door sexuele overtredingen bij elkaar verzamelen moeten worden om terug te kunnen gaan naar hun geestelijke bron. De principe van deze tikkoen is Torastudie, dawnen en het geven van tsedoke binnen ieders individuele capaciteit. Wat erg belangrijk is, is het bestuderen van de Mondelinge Tora, waar – uit de omliggende discussies om de Halacha – de vonken van heiligheid van de kaf van klipot worden verhoogt waar zij gevallen zijn. Dit is het geheim va Ijov 20:15 waarin staat: ‘zijn kracht werd opgeslokt en uitgespuwd’. Torastudie voor eigen bestwil is ook een krachtige vorm van tikkoen.

Hoe gaat taaniet debor te werk? Wanneer je een hele dag jezelf het spreken kan ontzeggen, is dat prijzenswaardig. Een keer per week in de periode van deze zes weken, is nog beter. Sommige spreken tijdens de periode niet op de maandag en de donderdag. Maar als je het echt niet aan zou kunnen, prik dan op zo’n ‘vastdag’ een uur of twee waarin je niets zegt.

Bij tanniet debor mag je overdag tot nacht [zonsopgang tot zonsondergang] alleen spreken wat gerelateerd is aan de Tora of het opzeggen van Tehilliem [dat gelijk staat aan Torastudie]. Je mag wel eten. Ook mag je over heilige zaken spreken. Maar politiek en andere alledaagse zaken, daar onthou jij je ervan. Ook groet je elkaar niet, noch dat je er op reageert. Daarom is het raadzaam om of een briefje op zak te hebben waarop staat “sorry, ik doe vandaag taanit dabor” met zo nodig een korte uitleg.

Rabbi Alifiah is degene die taanit debor heeft ingesteld. Hij stelt dat je tijdens taanit debor wel Tehilliem mag opzeggen. Hij raadt het zelfs om tijdens zo’n vastendag van spreken drie maal de hele boek van Tehilliem [Psalmen] op te zeggen. Echter moeten de woorden wel geabsorbeerd worden.

Bovendien is het raadzaam dat iemand sowieso tijdens deze hele periode zorgvuldig de Tora bestudeert en voorzichtig is zijn door geen grove taal te gebruiken. Hij moet sjmirat halasjon [tegenovergestelde van lasjon hara’] – het bewaken van je spraak – toepassen. Ook moet er voorkomen worden dat hij in woede ontsteekt en afstand doen van cynisme, frivoliteit en arrogantie. Nederigheid is de houding die aangemeten moet worden en met extra kavanah (concentratie) moeten de broches over het eten uitgesproken worden. Tot slot moet er iedere dag minimaal een volledige sectie van de Tehilliem gelernd worden, maar ook hoofdstukken uit de Misjna Traktaat Taharot.

Tot slot
Rabbi Mordechai Eliyahu Z”L

Wat interessant is om te vermelden is het volgende:

De maanden Tevet en Sjewat oefenen een negatieve astrologische invloed op ons uit. Deze negatieve krachten, diniem, manifesteren zich alleen wanneer iemands roekeloos gedrag een ingang creëert om het te materialiseren. Let daar dus op, want wanneer wij door onze daden de Tora overtreden, creëren wij de mogelijkheid dat negativiteit zich manifesteert op de meest slechte wijze, op het meest negatieve moment. Daarom wanneer er in deze periode iets slechts gebeurd, is dat niet omdat de Hemel dit besloten heeft, maar omdat wij zelf niet voorzichtig genoeg zijn geweest om dit te voorkomen.

Verder wijst Chazal ons erop dat Joseef Hatsaddiek het aspect van Jesod vertegenwoordigt. Hij heeft de tekst, de sexuele verleiding van Zoeleika, de vrouw van Potifar en zijn toekomstige schoonmoeder.
Joseef heeft haar kunnen weerstaan. In Parasja Wajesjev neemt Joseef een centrale rol, gecombineerd met het feit dat precies een maand voor de periode van Sjovaviem plaats vindt. Overleg met je lokale rabbijn voor specifieke informatie en details betreffende wat je als mannelijke individu in deze periode kan doen.

Let wel: als je nooit sexuele overtredingen begaan hebt, kan al het bovenstaand geschreven wel toepasbaar voor je zijn. Immers het heeft ook betrekking tot bescherming tegen zonden in het verleden, maar ook in de toekomst [je weet het nooit]. Want vandaag de dag is het Internet Potifars vrouw…

Notitie:
Deze 70-pagina’s tellende handleiding over de valkuilen van sexuele overtreding door Tzvi Fishman, biedt je manieren aan om jezelf te bevrijden van verslaving aan internet pornografie. Deze Engelstalige handleiding is gratis te downloaden en is gevuld met eye-opening afbeeldingen die middels inzichten van de Tora de aandacht vestigen op de gevaren van sexuele wandaden. Tevens bevat het document adviezen om er vanaf te komen.

Tevens is de website Jewish Sexuality dot Com een aanrader voor mannen die zichzelf in dit probleem herkennen. De Kabbalist uit Bne Braq Kabbalist, Rabbi Eliahu Leon Levi heeft zich aan deze site gebonden.

Bron:
Rabbi Ariel bar Tzadok van KosherTorah.com
Shovavim – Rectifying Sexual Transgression van Opperrabbijn van Tsfad Rabbi Shmuel Eliyahu, zoon van Rabbi Mordechai Eliyahu Z”L

©FAQ-online 2011