Klonen van mensen en halacha
Geschreven door Professor Rav Efrayim Sprecher, vertaald door Joel von Schükkmann
Over de hele wereld wordt er over het klonen van mensen gesproken als een nieuw fenomeen. Maar eigenlijk was er 5767 jaar geleden al een menselijke kloon. Zoals we kunnen lezen in Bereshis (Genesis) 2:21-22: “Toen liet de Eeuwige G-d de mens in een verdovende slaap vallen, één van zijn zijden nam hij weg en sloot die plaats met vlees. De Eeuwige G-d bouwde [kloonde] van de zijde, die hij van de mens had weggenomen, een vrouw en bracht haar naar de mens.”
Terwijl het klonen van Adam en Chava (Eva) voorbij gingen zonder enige controversie, heeft het klonen nu een wereldwijd debat veroorzaakt. Natuurlijk waren Adam en Chava ook de enige mensen op aarde in die tijd. Er is nu een debat gaande over of klonen wel acceptabel is of dat het een gevaarlijke stap boven de menselijke grenzen is.
De veelgehoorde kritiek is dat klonen gelijk staat aan ‘het spelen voor G-d.’ Het Vaticaan heeft opgeroepen voor een volledig verbod op het klonen van mensen, met een verklaring van de paus dat het klonen van mensen de menselijke waardigheid ondermijnt. Maar wat is de Torah’s kijk op menselijk klonen? We zullen bewijzen dat het blijkt uit Torah bronnen dat het klonen van mensen acceptabel zou kunnen zijn binnen de Joods religieuze wetgeving. Klonen bevat wel het gevaar de distinctie tussen G-d en mens.
Halaha en Joodse wetgeving hebben te maken met de volgende vragen over menselijke klonen:
Onder welke omstandigheden zou menselijk klonen kunnen worden gerechtvaardigd?
Wie is een kloon’s ouder, om de mitzvah van het eren van je ouders te vervullen? Eén van de tien geboden.
Vervult het brengen van een kloon in de wereld het Torah gebod om ‘vruchtbaar te zijn en je te vermenigvuldigen’?
Klonen zou toegestaan kunnen zijn onder Halacha, wanneer het zou gaan om het bieden van duidelijke medische voordelen, zoals het oplossen van onvruchtbaarheid. Zoals het Mishna commentaar, Tiferes Yisroel zegt; “Alles waar geen reden voor is om te verbieden, is toegestaan, want de Torah heeft niet alle dingen opgesomd die mogen, alleen diegenen die verboden zijn.”
In tegenstelling tot de Christelijke visie waarin het verboden is om de ‘knoeien’ me de natuur, ziet het Jodendom het als een mitzvah om de natuur te beheersen en in gareel te houden ten behoeve van het voordeel voor de mensheid. Dat is de mitzvah in Bereshis (Gen.) 1:28 waar G-d tegen Adam zegt: “… vult de aarde en bedwingt haar.” In dit vers gebied G-d ons om de wereld te heersen en over het dierenrijk – in voordeel van de mensheid. De Rambam vraagt in zijn commentaar op de Mishna, “Waarom schiep G-d duizenden soorten van insecten en vogels, en zo veel soorten dieren, wie heeft dit allemaal nodig?” Hij legt uit, dat het hier allemaal is om de mensheid te dienen. Daarom kunnen we alles wat in het voordeel van de mensheid is, inclusief klonen, gebruiken als het binnen G-ds opdracht is als in Gen. 1:28. Een onvruchtbaar stel bijvoorbeeld, die onmogelijk een kind kunnen krijgen, theoretisch gezien zou klonen hun van een kind kunnen voorzien.
Onvruchtbaarheid is een ziekte en G-d heeft ons geboden om alle ziektes te genezen, zoals het zegt in Shemos (Exodus) 21:19: “Rapo Yerapeh.” Wat betekent dat de arts in alle mogelijke manieren die in zijn bereik zijn moet proberen te genezen. Wat dus ook ‘klonen’ in zou houden. De Bijbel beschrijft G-d’s dubbele bezigheden als Schepper en Genezer. Onze taak is om in zijn wegen te wandelen door te scheppen en genezen. We leven in een tijdperk waarin de meest geweldige ontdekkingen worden gedaan in levenswetenschappen, voor op het veld van molecule biologie en genetische technieken. Net zoals met elke nieuwe ontdekking die we doen. Moeten we hier ook vragen “Hoe dient deze nieuwe ontdekking van klonen G-ds doel?” Want de Talmoed leert ons, dat alles en elk ding geschapen is om G-ds doel en Zijn glorie te dienen. Dus, in hoeverre heeft G-d de mens de mogelijkheid gegeven om de genetische code te begrijpen om de technologie zo op te voeren dat hij kunstmatige klonen kan maken?
Ik geloof dat deze ontdekkingen ons grote medische voordelen zullen opleveren, zoals het oplossen van de ziekte van onvruchtbaarheid.
©Rabbi Efraim Sprecher/FAQ-online 2007