Jom Jeroesjalajiem: Dag van Jeruzalem

Geschreven door de redactie

Jom Jeroesjalajiem herdenkt de hereniging van Jeruzalem in 1967. Deze dag valt op 28 Ijar, wat dit jaar 6 juni betekent. Waarom is het zo belangrijk dat Jeruzalem de hoofdstad van Israel is? Al 2000 jaar draaien alle Joden van de vier hoeken van de wereld tijdens hun gebeden altijd naar Jeruzalem? Jeruzalem heeft namelijk geen enkele strategische betekenis. Het heeft noch een commercieel als een industrieel belang. Het is ook geen cultureel centrum, zoals de wereld ons doet geloven. 

Wij moeten beginnen het belang van herinnering te begrijpen. Herinnering is geschiedenis en geen dode gedenkwaardigheid. Door het verleden te bepalen leidt het geheugen ons tot het heden. De onderdrukking van geheugen, herinnering leidt tot geestelijke ziekte. De gezondheid komt uit de terugwinning van de herinnering. De dictators verkrijgen macht door de herinnering te veranderen. Dat zijn meestal dezelfde mensen die holocaust ontkennen.

Herinnering
In het Hebreeuws is het woord voor “mannelijk” zachar. Het woord voor “herinneren” is eveneens zachar. De man is dus de geheugen. Mensen die door ziekte of een ongeluk aan geheugenverlies lijden, hebben zichzelf verloren. Zij drijven verloren op de tijd voort, zonder zich iets te herinneren. Hun huidige bestaan, in die orde, kent dan ook context, waardoor de betekenis voor hen vaak ver te zoeken is.

Toen de Joden voor het eerst uit Jeruzalem werden verbannen, zei koning Dawied: “Als ik u Jeruzalem vergeet, laat mijn rechterkant zijn sterkte verliezen. Laat mijn tong me aan mijn gehemelte vastklampen als ik er niet in slaag om aan u te herinneren, als ik er niet in slaag om Jeruzalem boven mijn hoogste vreugde op te heffen.
De “herinnering naar Jeruzalem” is op een of andere manier dé Joodse kracht die Joden onderling aan elkaar verbinden. Maar hoe?

De naam Londen is verleend aan een Keltisch woord voor “wilde en beboste stad”.
Cairo is de Engelse benaming voor de Arabische naam “Mars”, de Romeinse god van oorlog.
Parijs is vernoemd naar een Griekse mythe. Jeruzalem is een naam dat door Hasjem is bedacht. De naam bestaat uit twee delen: Jeroe, “bezitter”, “woning” of “stichter”. Sjalem, “sjalom”, wat “vrede”betekent. Stichting of woning des vredes dus.

Voor de meeste mensen is de G’d van Israël slechts een theorie, maar in Jeruzalem wordt Hij gezien en gevoeld als een tastbare Aanwezigheid. Jeruzalem staat voor onze broosheid en kwetsbaarheid die wij in ons leven tegenkomen. Jeruzalem staat voor het ontdekken en streven naar het geestelijke. Parijs kan dan wel een stad voor minnaars zijn, maar Jeruzalem is de stad voor zieners. Jeruzalem is een metafoor voor een geperfectioneerde wereld, en het geeft ons perspectief op ons leven. De Joodse drijfkracht om voort te leven in al die onderdrukkingen is de belofte van een leven waarin liefde en rechtvaardigheid hoogtij viert, in plaats van macht en eigenbelang. In ballingschap van 2000 jaar zeggen de Joden: “Tot volgend jaar in Jeruzalem” en dit dikwijls in onderdrukking en armoede, maar wel met datzelfde droom.
Dít is het fundament, de woning of bezitter van de vrede, de “Jeroe”.

Het andere deel van de naam is vrede, maar de vrede in Jeruzalem is ver te zoeken. Jeruzalem heeft zelden vrede gekend. De vrede van Jeruzalem als het centrum van de spaken van een wiel, waar de verzettende krachten tactvol in evenwicht en in overeenstemming kunnen worden gebracht. Jeruzalem is het centrum wat perspectieven aan de rest van de wereld biedt, want G’d is daar gezien! Jeruzalem is de perfecte wereld.
De mensheid heeft allang begrepen dat degene die Jeruzalem in handen heeft, in feite de herinnering van de wereld bestuurt. Hij bestuurt hoe men G’d heeft gezien. Hij bepaalt de manier hoe de krachten van het leven in perspectief worden gegoten. Hij bepaalt de manier hoe wij collectief onze toekomst zien.