Het leven van Jitschak Halevi Luria (Ari Z”L)
In 1534 werd de bekendste en zoal niet de grootste Kabbalisten ooit in Jeroesjalajiem geboren. Zijn naam is Jitschak Ben Shlomo Ashkenazi, ook wel bekend als Jitschak Luria (je spreekt het uit als ‘loerjah’) of te wel de Heilige Ari Z”L (spreek je uit als de ‘Arizal’). Ari betekent ook ‘leeuw’ en de acroniem is tweeérlei uitlegbaar: Askenazi Rabbi JitschakZichrono Livracha; laat zijn herinnering een zegen zijn en ‘Eloqi Rabbi Jitschak, de G’ddelijke Rabbi Jitschak .
Ari Z”L was zoon van een Askenazische vader – Sjlomo Asjkenazi – en een Sefardische moeder. Als jong jongetje verloor hij zijn vader en werd door zijn rijke oom Mordechaj Francis, de broer van zijn moeder in Cairo, opgevoed. Zijn oom heeft zijn kleine neefje onder de beste Joodse leraren van Egypte gebracht. Een van zijn grootste leraren was de broer van zijn vader, zijn oom Rabbi Bezalel ben Abraham Ashkenazi (1520-1592), de auteur van de Sjitah Mekoebbezet. Al gauw bleek Ari Z”L een ijverige student in de Rabbijnse Literatuur.
Op zijn 15e trouwde hij met zijn rijke nicht, de dochter van Mordechaj Francis, waardoor hij financieel instaat was zijn studies voort te zetten. Hoewel hij aanvankelijk een carrière in het bedrijfsleven heeft nagestreefd, wendde hij al snel tot ascese en mystiek. Op zijn 22e verdiepte hij zich al in Zohar, het belangrijkste kabbalistische werk, en koos voor een leven als een kluizenaar. Zeven jaar lang trok hij zich terug in een afgelegen huisje bij de oevers van de Nijl en ging helemaal op in meditatie. Alleen op Sjabbatbezocht hij zijn familie. De Chassidiem menen dat hij in zijn ascetisch leven regelmatig bezoek van profeet Elijahoe kreeg om zo de heilige Ari Z”L in zijn sublieme leerstellingen te wijden. Hij had weinig contact met hen, maar als hij hen sprak, sprak hij uitsluitend in het Hebreeuws.
In 1569 vertrok de Ari Z”L naar Israel en vestigde na een kort verblijf in Jeroesjalajiem in Tsfad. Daar vormde hij een cirkel van Kabbalisten om met hen zijn leerstellingen uit te diepen. Deze moesten een nieuwe basis voor het wereldse moraal gaan vormen. De volgende rabbijnen zaten in deze cirkel:
Rabbi Moses ben Jacob Cordovero, Rabbi Shlomo Alkabetz, Rabbi Joseph Caro, Rabbi Moses Alshech, Rabbi Eliyahu de Vidas, Rabbi Joseph Hagiz, Rabbi Elisha Galadoa, en Rabbi Moses Bassola.
Iedere vrijdag kwamen zij bij elkaar en beleden bij elkaar hun zonden van die week. Ook droeg hij op Sjabbat witte viervoudige kledingstuk naar de vier letters van deonuitsprekelijke naam J-H-W en de H.
De leerlingen van de Ari Z”L werden in twee klassen opgedeeld:
-
de novicen, aan wie hij de elementaire Kabbala uiteen zette en
-
de initieerden, die later de bewaarders van zijn geheime leer en formules van aanroeping en bezwering werden.
De Ari Z”L kreeg door de Inquisitie een hele aanhang uit Europa gevluchte Joden en ondanks hijzelf niets van zijn leerstellingen heeft neergeschreven, zijn zij tot op de dag van vandaag legendarisch. Ondertussen verbrede zijn Kabbalistische cirkel zich geleidelijk aan en uiteindelijk werd dit een aparte gemeente waar zijn mystieke leerstellingen hun religieuze ceremonies beïnvloedde.
Het hele Joodse volk was in rouw toen de Ari Z”L op jonge leeftijd aan een epidemie stierf, maar zijn jonge dood veroorzaakte ook vele verwarringen en twijfel. Er werd in die tijd algemeen aangenomen dat een vroege dood een G’ddelijke straf voor een zeer ernstige zonde kon zijn. Een standpunt gesuggereerde daarom ook dat de Ari Z”L inderdaad een zonde had begaan door de grote G’ddelijke geheimen aan zijn Kabbalistische cirkel te onthullen, terwijl deze in zijn hart bewaard had moeten blijven.
Hoe het ook zij, ondanks zijn korte leven liet hij een onuitwisbare indruk op religieuze Joodse leven achter. Hij introduceerde vele heilige Minhagiem (gewoonten) die wereldwijd deel uitmaken van onze gewoonten en diensten. Zijn liederen en gebeden zijn op grote schaal goedgekeurd en gedeeltelijk opgenomen in de Siddoer. Hele gemeenschappen laten zich zelfs in 2010 door zijn “Noesach Hoari”, de basis van de algehele chassidische beweging, leiden.
Met name zijn invloed en inspiratie, was het Jodendom in staat de aanvallen van de vele – merendeels christelijke – overtuigingen in de zestiende en zeventiende eeuw te doorstaan.
Er gaat een legende binnen het kabbalisme te ronde dat Moses Cordovero, Ari Z”L en Joseph Caro eigenlijk 3 engelen waren, die Hasjem Zevaoth – Heer van de Heerscharen – naar de aarde zond om de mensen in de geheime leer te onderwijzen en hen zo te helpen.
De Ari Z”L wordt zeker tot een van de heiligste en belangrijkste leiders van het Joodse volk geteld.
De Ari Z”L werd slechts achtendertig jaar.