Een belangrijke les: geheim van Joodse overleving
Geschreven door Pushete Yid
Onze geleerden vertellen ons dat alles wat Hashem doet, een direct resultaat is van onze daden.
“Im yesurim baim alav yepashpesh b’maasav” – Wanneer wij lijden, moeten wij onze daden onderzoeken [om] te zien wat we fout hebben gedaan en het goed te maken.
Het is niet altijd makkelijk om dit te zien, maar het is zeker mogelijk en het wordt zelfs van ons gevraagd. Want als het niet mogelijk is om te vinden, wat is dan het doel van Hashem om ons een boodschap te sturen om onszelf te verbeteren?
Er zijn echter wel manieren om Hashem’s ‘boodschappen’ uit te vinden. ‘Midah k’neged midah’ (maat voor maat) is een daarvan. De meforshim (commentatoren) leggen uit dat de reden dat Hashem maat-voor-maat straft, is zodat wij de mogelijkheid hebben om uit te vinden waar Hij ons voor straft.
Bijvoorbeeld: de Egyptenaren verdronken in Yam Suf (de rode zee) omdat zij Joodse baby’s in de Nijl gooiden om zo te verdrinken.
“En het Arabisch terrorisme en hun oorlogen tegen Israel?” vroegen mensen mij al eerder. “Lijden wij daar ook niet onder?”
Ja, dat doen wij zeker. Maar ook dat heeft een reden, die ik – als slechts een simpele Jood – niet zeg zeker te weten, want alleen Hashem weet dat. Ik kan slechts citeren wat Rav Shach zt”l al eerder zei over de situatie in het land Israel en wat later door Rav Moshe Shapiro zt”l werd herhaald.
“Het probleem is kochi v’otzem yadi, de houding dat het Israelische leger ons zal beschermen van onze vijanden. Dat nu wij het IDF (‘Israel’ Defense Forces) hebben, wij eindelijk een uitdaging vormen voor de goyim.”
Deze houding is als vergif en volledig tegen de Torah en de weg dat Hashem ons leert. Deze weg laat ons zien dat wij helemaal niet zo sterk zijn als dat wij denken, en dat wij helemaal niet zo veilig zijn als dat wij denken.
Chazal leren ons dat wij nog steeds in golus (ballingschap) zijn, en Joden in golus zijn als een schaap omringt door 70 wolven. Wij moeten hier altijd van op onze hoede zijn en nooit denken dat wij maar enig schijn van kans hebben om onze niet-Joodse vijanden te verslaan terwijl wij nog in golus zijn. Dit gaat echter niet alleen maar om het erkennen en inzien dat Hashem eigenlijk degene is die voor ons ‘vecht’ .. en niet wijzelf met onze eigen ‘kracht’ (leger, etc). Het is vooral een kwestie van acceptatie van dat wat Hashem ons heeft gezegd, dat zolang wij in golus zijn de manier om te overleven, niet is om de niet-Joodse volkeren te bevechten.
Waarom niet? Omdat dit een verloren zaak is. Eisav heeft de brocho (zegen) van v’al charbechah sichyeh / Je zult leven met je zwaard’ gekregen. Terwijl wij mital hashamayim leven. Wij leven van wat Hashem ons geeft.
Wij vertrouwen niet op een wonder. Het zou juist een wonder zijn om met geweld op te staan tegen onze vijanden en vervolgens overwinnend uit de strijd te komen. Hashem heeft ons juist gezegd om dit soort wonderen niet te verwachten.
Hij heeft ons geleerd dat de manier om de niet-Joodse volkeren te overleven, is om zo veel mogelijk op de achtergrond te blijven, te proberen om te doen wat er van ons gevraagd word en hen tevreden te stellen. Precies zoals Yaakov deed bij Esav door het geven van talloze giften. De Ramban zegt dat wanneer er staat dat Yaakov zich ook voor oorlog voorbereidde, het betekend dat hij zich voorbereidde om Esav zo lang mogelijk van zich af te houden zodat zij – indien nodig – konden vluchten.
Hoeveel mensen denken tegenwoordig niet dat, “nu wij eindelijk een staat en een leger hebben, zijn wij eindelijk sterk. Waarom zullen wij niet tegen de goyim opstaan?”.
En hoe reageert Hashem hierop? Door ons te laten zien dat wij moeten stoppen om zo dwaas te zijn en te denken dat een schaap in wolfskleren niet langer een schaap meer is.
Het Joodse volk heeft – in tegenstelling tot alle andere naties – 2000 jaar overleefd, omdat het juist de strategie van onze Generaal in Shamayim (de hemel) heeft gevolgd. Keer op keer werden wij bedreigd met gevaar, zelfs met mogelijkheden om te rebelleren en onze niet-Joodse overheersers te bevechten. Maar de gedolim (Torah leiders) van alle tijden hebben ons gewaarschuwd dat dit rampzalige gevolgen zou hebben, en dus… hebben wij al deze jaren overleefd. Gewond, beschadigd en vernederd, maar wij hebben het overleefd, iets wat je niet kan zeggen van al die andere volkeren.
De goyim praten over het ‘geheim van overleving’ van de Joden (in de woorden van Mark Twain: ‘the secret of the Jew’). Het geheim is dat het Joodse volk haar strategie krijgt van de Ribono Shel Olam, die ons gezegd heeft dat in golus (ballingschap), wij geen oorlogen winnen.
Rav Shach zt”l zei dat de Yom Kippur oorlog uitbrak, om ons te laten zien dat Israel in werkelijkheid zwak is. Het idee dat het Israëlische leger een onverslagen leger was werd in stukken geslagen.
Zelfs al trokken de Arabieren terug – wat pure Chasdei Hashem was – was dat niet door de macht van het IDF. Israel stond in voor vernederende nederlaag, de Arabieren waren gewoon stom , maakten vreselijke fouten en vluchtten. Het is als wanneer je overvallen en in elkaar geslagen wordt.
Je ligt al op de grond en wacht alleen nog maar op het laatste schot, dan glijdt je aanvaller uit over een banenschil en schakelt zichzelf uit. Op zo’n manier heeft Hashem de Joden in Eretz Yisroel gered en hen tegelijkertijd laten zien dat Israel daadwerkelijk zwak is.
Rav Shach zei dat het duidelijk was voor hem, dat de Yom Kippur oorlog kwam door de houding van Kochi v’otzem yadi – de houding dat Israel sterk is. Hashem liet ons zien dat wij dat niet zijn.
Rav Moshe Shapira zt”l zei hetzelfde over het terrorisme in Israel. Hij zei dat dit ook was door de houding van Kochi v’otzem yadi. Het idee dat wij veilig zijn in Israel omdat wij beveiliging, een leger en politie hebben.
Wanneer iemand zegt dat wij eindelijk trots kunnen leven, veilig zijn, of dat we eindelijk op kunnen staan tegen de goyim omdat wij een staat hebben, dan plaatst hij Joodse levens in gevaar. Hij vraagt Hashem om ons te laten zien, dat wij juist niet sterk zijn of tegen de goyim op kunnen staan. Dat wij nog steeds een schaap in wolfskleren zijn en dat de umos ha’olam (volkeren van de wereld) de wolven zijn.
Wij zijn niets. Alles wat wij hebben en wat wij zijn is dankzij Hashem. Alleen van Hem en de Torah komt onze werkelijke bescherming. Laten wij dit alsjeblieft niet vergeten.
Als wij dat wel doen, dan zal Hashem ons eraan herinneren.