De Drie Woningen van Hasjem

Geschreven door de redactie

נַחֲמוּ נַחֲמוּ, עַמִּי–יֹאמַר, אֱלֹהֵיכֶם

Troost, troost Mijn volk, zegt jouw G’d.

Jesjajahoe 40:1

Waarom geeft Hasjem twee keer de opdracht om Zijn volk te troosten? Omdat Zijn volk twee Tempels ‘jullie woningen’ הֲבֵאתֶם (Jo’el 4:5) hebben verloren.

En dan lezen wij in Chaggai 1:8:

עֲלוּ הָהָר וַהֲבֵאתֶם עֵץ, וּבְנוּ הַבָּיִת; וְאֶרְצֶה-בּוֹ ואכבד (וְאֶכָּבְדָה), אָמַר יְהוָה

Ga naar de heuvel-land, en breng het hout, en bouw het huis, en Ik zal er een welbehagen in hebben, en Ik zal verheerlijkt worden, zei Hasjem.

In de originele tekst zien wij dat het woordje ‘we’ekabdah…en Ik zal verheerlijkt worden’ zonder ‘he’ wordt geschreven, wat doorgaans wel zou moeten.

Chaggai schreef deze profetie ten tijde van de terugkeer uit de ballingschap van Bavel. Hij spreekt hier dus over de herbouw van de Bejt Hamiqdasj (Tempel), of beter gezegd, de bouw van de Tweede Bejt Hamiqdasj. De ‘he’ die we in de tekst dus missen, kent een getalswaarde van ‘5’. Dit heeft een verband met de vijf zaken die de Tweede Bejt Hamiqdasj ten aanzien van de Eerste mist:

Ahron, Kapores en de Cheroeviem (zie Cheroeviem ook hier). Sjlomo Hamalech – koning Salomo – heeft tijdens zijn leven een schuilplaats diep in de Tempelberg gemaakt waar deze verstopt konden worden in tijden van oorlog. Net voor de ballingschap heeft een koning deze voorwerpen op dat geheime plaats verstopt. Tot op de dag van vandaag liggen deze heilige voorwerpen er nog. Dat is de reden waarom Moslims en Joden ruzie over de Tempelberg maken. Moslims zijn haast beter op de hoogte van dit feit.

Eisj, het vuur. Het Hemelse vuur dat vanuit de hemel kwam om het offer te consumeren.

Sjechina, G’ddelijke Aanwezigheid. In de Tweede Tempel was de Sjechina zwakker en stond verder van ons af.

Roeach Hakodesj, de Heilige Geest. Er is geen profetie van die orde meer aanwezig geweest.

‘Oeriem en vetoeriem

Toch had de Tweede Bejt Hamiqdasj een kwaliteit wat de eerste niet had. Anders kon Hasjem het volk met deze Tweede Bejt Hamiqdasj niet volledig troosten. Wat maakte het de Tweede Bejt Hamiqdasj zo bijzonder?

גָּדוֹל יִהְיֶה כְּבוֹד הַבַּיִת הַזֶּה הָאַחֲרוֹן, מִן-הָרִאשׁוֹן–אָמַר, יְהוָה צְבָאוֹת; וּבַמָּקוֹם הַזֶּה אֶתֵּן שָׁלוֹם, נְאֻם יְהוָה צְבָאוֹת.

De heerlijkheid van dit laatste huis zal groter zijn dan die van de voormalige, zegt Heer der heerscharen, en in deze plaats zal Ik vrede geven, zegt de Heer der heerscharen. ” Haggai 2:9.

Wat zal groter zijn? Er bestond een controverse tussen Rav en Samuel. Een van hen zei: groter als zijnde gebouw, en de ander zei: groter het aantal van de jaren. De Eerste Bejt Hamiqdasj stond 410 jaar en de Tweede 420 jaar.
De Gemorra leert dat de voorspelling van de Tweede Bejt Hamiqdasj – dat het groter dan de Eerste – betrekking heeft met de verheerlijking, want de omvang van het gebouw is niet relevant, noch dat de ene slechts tien jaar langer dan de ander heeft gestaan. Hasjem meet maten niet in tijd en ruimte.

Hoe zit het dan dat de Tweede Bejt Hamiqdasj meer verheerlijkt is dan de Eerste?

Ha-ejs was een van de vijf kenmerken die de Eerste Bejt Hamiqdasj zo interessant maakte.

Het imposante van de Eerste Bejt Hamiqdasj ten opzichte van de Tweede Bejt Hamiqdasj waren dus de vijf eerder genoemde kenmerken. Tweede Bejt Hamiqdasj bezat meer spirituele kwaliteiten. Hoe dan? Om achter dat antwoord te komen, moeten wij helemaal terug in de geschiedenis. En wij gaan eerst de overeenkomsten tussen de beide Bejtiem Hamiqdasjiem bespreken.

De Misjkan was een – diras arai – een tijdelijke woning. De beide Bejtiem Hamiqdasjiem waren dirot qva’, permanente woningen van Hasjem. Wat maakt van de Bejtiem Hamiqdasjiem een permanente woningen als de Misjkan ongeveer 370 jaar in Shilo heeft gestaan? Leerden wij niet dat Hasjem niet gebonden is aan tijd en ruimte? Wat scheelt die veertig jaar nu?

Het verschil zit in de manier Hij Zijn woning betrad. De wereld is in een constant proces. Het doel dat Hasjem deze wereld schiep, was omdat de wereld Zijn oorspronkelijke woning was. Zijn Sjechina was voor de zondeval over de gehele wereld aanwezig. De zeven generaties Adam tot aan Avraham trok Hasjems Sjechina zich steeds verder, verder en verder uit deze wereld, tot helemaal in de Zevende Hemel (Midrasj Rabba Sjier hasjieriem). Vanaf Avraham Avinoe werd de Sjechina weer uit de Zevende Hemel terug naar deze wereld getrokken (wat het doel van alle Joden is). Avraham maakte de wereld weer van Hasjems bestaan bewust. Dit duurde ook weer zeven generaties lang, zodat de Sjechina uit deze zeven Hemelen teruggehaald naar deze wereld zou worden. Mosje was 7e in de generaties en bracht met Matan Tora – het geven van de Tora – Hasjem weer in de wereld. Tijdens de Matan Tora was de wereld gevuld met G’ddelijk Licht. De Tien Woorden echode door de gehele Schepping. Over de hele wereld klonk Hasjems Stem. Dit was een absoluut monetair moment. Maar de wereld pakte de Woorden niet, noch dat de Woorden van Hasjem door de wereld werd geabsorbeerd en noch dat de Woorden geregistreerd zouden worden. Dit kwam omdat de wereld gehuld is in een dikke klipah. Hiervoor werd een absorptieproces door Hasjem ontwikkeld, zodat Zijn Woorden toch vat heeft op de wereld.

De Misjkan

Na de Matan Tora begon het Joodse volk aan hun taken binnen het absorptieproces. De wereld moest als een spons worden op kedoesja te kunnen absorberen en de kedoesja moet geïntegreerd worden in de hele Schepping. Daarom werd de Misjkan gebouwd. Binnen de muren van de Misjkan was alles Heilig, omdat Hasjem daar was. Alle vier de elementen van leven werd in en om de Misjkan vertegenwoordigd: mensen die in hoge staat van kedoesja konden dawnen, de dieren die daar geofferd werden, maar ook hun huiden die als dak van de Misjkan dienden, de vegetaties waarvan de Misjkan merendeels gebouwd is en zelfs de mineralen, het zand van de woestijn waar de Misjkan opstond, vormden een onderdeel van de Misjkan. Sterker: de hele Schepping werd in de Misjkan vertegenwoordigd.

Werd de Misjkan opgebroken, dan was er niets meer heiligs aan deze voorwerpen en plaats.

Met de beide Bejtiem Hamiqdasjiem was dat anders.

Sjlomo Hamelech was zo wijs. Hij was in staat 3000 mesjolem – voorbeelden te geven wanneer hij onderwees. De Midrasj Aggadah leert dat 3000 mesjolem de volste zin van de Tora vormen. Dit betekende dat hij in staat was zijn wijsheid begrijpelijk te maken voor de ‘gewone’ man; en dat 3000 mesjolem (Tanja Likoetej Amariem hfst 3). Mosjiach zal nog wijzer zijn. Hij zal in staat zijn om zelfs aan een vlinder of een steen te kunnen onderwijzen. Dat zegt niets over de vlinders en de stenen van toekomst, want zij hebben geen brein op de manier zoals wij die hebben. Het zegt iets over de wijsheid van de onderwijzer.

Toen Sjlomo Hamelech de Eerste Bejt Hamiqdasj heiligde, heiligde hij vanuit zijn wijsheid ook de plaats om de Bejt Hamiqdasj heen, en daarnaast ook de Tempelberg waarop de Bejt Hamiqdasj stond. En dat was niet alles. De heiliging werd in de tegenwoordige tijd en toekomstige tijd uitgesproken, waardoor heiliging eeuwigheidswaarde bezit, leert de RaMBaM. Dat stukje Schepping, de Bejt Hamiqdasj en de Berg hadden de kedoesja voor eeuwig en altijd geabsorbeerd. Daarom is de Tempelberg tot op de dag van vandaag toe heilig. De berg absorbeerde de kedoesja op een manier dat van eeuwigheidswaarde is. Wij mogen daarom daar gewoon offeren, ook zonder de Bejt Hamiqdasj. Echter door technische gebreken, zoals absentie van de Rode Vaars en andere zaken, mogen wij niet op de Tempelberg offeren. Maar dat doet niets af van de kedoesja van de Tempelberg. Daarom heeft deze berg – door deze kedoesja – een spirituele focus voor meerdere religiën. Daarom is Jeroesjalajiem het centrum van de wereld.

De kedoesja werd met de Bejtiem Hamiqdasjiem een. De grond werd dus voor eens en altijd heilig. Het werd een met de wereld. Daarom dat deze twee woningen dirot qva’ voor Hasjem zijn. De relatie met Hasjem en de Bejtiem Hamiqdasjiem is dus een reflectie van onze relatie met Hasjem. Het G’ddelijke dat in de Misjkan aanwezig was kwam – daarentegen – volledig vanuit Hasjem. Hasjem is onbegrensd en kon tot aan de mineralen doordringen. Het G’ddelijke in de beide Bejtiem Hamiqdasjiem kwam vanuit de Schepping. De Sjechina ging net als bij de Misjkan weg, maar het was de aarde die zichzelf heiligde en zichzelf zuiverde. Dat kwam omdat de aarde zelf zijn relatie met Hasjem ontdekte!

Misjkan is door Mosje gebouw. Pnei Mosje kepnei chama; Mosje is als de zon (Baba Batra 75a). De zon vertegenwoordigt Hasjem. Vandaar dat vele religiën in die tijd de zon als een god aanbaden. De zon is de bron van energie en licht. Mosje vertegenwoordigde het G’ddelijke in deze wereld door als een glas van het G’ddelijke Licht te zijn (Bamidbar/Num. 27:18-20). Het Licht van Hasjem in de Misjkan was intenser dan in de Bejt Hamiqdasj, maarde Misjkan en de grond waarop het stond absorbeerden dat Licht niet, omdat Mosje geen Scheppingselement zoals wij bezat. Hij was namelijk puur geboren met bovenmenselijke kwaliteiten. Toen hij geboren was, bezat hij amper een lichaam. Hij moest iets fysieks zijn enkel en alleen om G’ds licht in de wereld door te geven. “Anie lo’…ik ben niets…” zei hij daarom dikwijls. Vandaar dat hij in staat was om 40 dagen en 40 nachten zonder iets te eten en te drinken in leven kon blijven. Hij was een ‘iesj elokiem, een G’ddelijk mens.
Omdat de straling van de zon het directe Licht is, zo is het door ons te begrijpen dat het Licht van Hasjem in de Misjkan sterker was dan in de Bejt Hamiqdasj.

De Bejt Hamiqdasj is door Sjlomo Hamelech gebouwd. De reden is volgens de Zohar omdat hij de 15e generatie na Adam is. Sjlomo Hamelech is als de maan die op de 15e dag vol (volle maan) is. De maan is de ontvanger van de licht van de zon en staat representatief voor de Schepping. Na 15 generaties zuivering, kon de het Licht worden ontvangen en kon Hasjems Licht zich manifesteren. De aarde scheen licht, de wereld scheen licht. Het was het licht van de maan en niet van de zon. De 15e dag is de dag dat de wereld G’ds Licht (zon) reflecteert.
Toch heeft de maan op een bepaald niveau zelf een klein, maar een essentieel eigen licht. Zodra de zon daarop schijnt, reflecteert de maan niet alleen het licht van de zon, maar zijn verborgen lichtje schijnt ook. Zoals de aarde scheen toen Hasjems Licht over de Bejt Hamiqdasj scheen.

Toch heeft de Tweede Bejt Hamiqdasj iets wat de Eerste niet bezat.

Toen Hasjem de wereld schiep, joeg de Schepping Hasjem weg. Wat betekende dit? Dat het Licht van Hasjem een extern Licht werd. Hierdoor werd de wereld in duisternis gedompeld. Deze scheiding van licht en donker moet weer tot een eind komen. De relatie tussen Hasjem en de wereld was dus niet goed. Middels tesjoeve kan ieder individu zijn of haar relatie met Hasjem verbeteren. Tesjoeve wordt niet voor niets een van de kostbaarste geschenken van Hasjem aan Zijn Schepping genoemd.

Een Jood is een schepsel apart. Wanneer jij met een gsm een grote parkeergarage inrijdt en je gaat naar de onderste verdieping, is de kans groot dat jouw gsm zijn verbinding verliest. Met een Jood is dat iets anders. Hoe diep hij ook in de parkeergarage van off derech bevindt, hij heeft altijd een (zij een zwakke) verbinding met Hasjem. Door tesjoeve komt de innerlijke vonk van de Jood, de nesjomme, hij achter de Waarheid zijn eenheid met Hasjem. Tesjoeve van een Jood heeft direct impact op de Schepping. Hij gaat weer mitswes doen, dan worden al zijn foute daden uit het verleden die niet voor Joden zijn toegestaan mitswes. Hoe dan? Hij legt het ong’ddelijke uit het aller diepste bloot. Dat is de grootheid van de Tweede Bejt Hamiqdasj ten aanzien van de Eerste Bejt Hamiqdasj. Eerste Bejt Hamiqdasj waren de Joden namelijk Tsaddikiem. Tijdens de Tweede Bejt Hamiqdasj waren de Joden Ba’aliem tesjoeve! Immers, de straf van 70 jaar daarvoor was om zonde, omdat het volk off derech gingen.

De Misjkan was van Boven en stond parallel aan Torastudie. Het had geen effect op de wereld zelf. De Eerste Bejt Hamiqdasj staat parallel met de mitswes, omdat de Joden als Tsaddikiem waren. Zijn namen de kedoesja en implanteerde het in de wereld. Zij beïnvloedden de wereld. En de wereld absorbeerde het als een mitswe. In de tijd tussen de Eerste en Tweede Bejt Hamqidasj waren de Joden afgedwaald. Zij waren diep in die parkeergarage terechtgekomen. Ze gingen in galoes in en betraden hiermee de duisternis. Zij verloren de G’ddelijke communicatie, maar na 70jaar deden ze tesjoeve, omdat er ergens toch nog verbinding was, middels hun nesjomme, met Hasjem. Zij bouwden de Tweede Bejt Hamiqdasj en dat niet naar aanleiding van de een profeet. Maar de heidense koning Kores was degene die hen beïnvloedde om de Tweede Bejt Hamiqdasj te bouwen. Waarom? Heiligheid kwam niet van boven (Misjkan), maar de heiligheid kwam van beneden (Bejtiem Hamiqdasjiem), vanuit de Schepping! De heiligheid kwam vanuit tijd en ruimte.

“data”:”http://www.youtube.com/v/hby5Q5_ePFU&hl=nl_NL&fs=1″,”quality”:”high”,”menu”:”false”,”src”:”http://www.youtube.com/v/hby5Q5_ePFU&hl=nl_NL&fs=1″

De Derde Bejt Hamiqdasj zal de eerste twee overstijgen. Invloed van Boven zal groter zijn en de invloed van beneden zal dan ook groter zijn dan de beide voorgaande Bejtiem Hamiqdasjiem. Moge daarom de Mosjiach snel in onze dagen komen, zodat de Derde Bejt Hamiqdasj spoedig op de plek waar hij hoort te staan, gebouwd zal worden.

Bron:
Sjioer ‘Va’eschanan – The 3 Homes of G-d’ van Rabbi Reuven Wolf van Maayon Yisrael
Opening the Tanja van Rabbi Alan Steinsaltz

©FAQ-online 2010